Zorg voor Mensen met een Verstandelijke Beperking (ZMVB)

De sectie zet zich in voor de ontwikkeling van richtlijnen op het gebied van diagnostiek, behandeling en begeleiding om de zorg voor verstandelijk gehandicapten te verbeteren.

Daarnaast is een profiel opgesteld, met betrekking tot de taken van de gedragsdeskundige binnen de gehandicaptenzorg.

De sectie houdt zich bezig met scholing (er is een profielopleiding ontwikkeld) en organiseert studiedagen. Ongeveer vier keer per jaar verschijnt een nieuwsbrief met ontwikkelingen binnen de gehandicaptenzorg, congressen, promoties, boeken etc. Bij de nieuwsbrief zit een themabijlage. Thema’s waren bijvoorbeeld: zintuiglijke handicaps en seksualiteit.

• Lees de sectie-brochure (pdf)
• Postmaster onderwijs VG

De handreiking Toetsing wilsbekwaamheid voor orthopedagogen en psychologen werkzaam in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking (2020 – pdf) biedt een nieuwe integratieve benaderingswijze voor het expliciet toetsen van de wilsbekwaamheid in de praktijk door een aantal zienswijzen en benaderingen bij elkaar te brengen. Er is ook een voorbeeldcasus opgenomen. De handreiking is opgesteld in opdracht van NVO, NIP en Stichting Philadelphia.

Het toestingsinstrument heeft zich nog niet bewezen in de praktijk en daarom nodigen wij jullie uit om ervaringen met dit instrument met ons te delen via zmvb@psynip.nl.

De Ds. Visscherprijs is een erkenning voor een uitmuntend proefschrift betreffende de gehandicaptenzorg. De prijs is een initiatief van het Ds. J.A. Visscherfonds i.s.m. het Nederlands Tijdschrift voor de Zorg aan mensen met verstandelijke beperkingen (NTZ).

• Meer weten? Neem contact op met Dr. Marjolein Herps jurysecretaris, jurysecretaris Ds. Visscherprijs via jurysecretariaat@dsvisscherfonds.nl.

Op 30 maart 2022 werd voor de veertiende keer de Ds. Visscherprijs uitgereikt in Nijmegen. De winnaar is dr. Kristel Vlot-van Anrooij voor haar proefschrift ‘Embedding health promotion in support settings for people with intellectual disabilities, an innovative adaptation of the settings approach.’ Meer informatie over de prijsuitreiking, zoals het juryrapport, de samenvattingen van de dissertaties en de presentaties van de drie genomineerden, lees je hier: — Uitreiking Ds. Visscherprijs 2022 – (dsvisscherfonds.nl)

Het Samenwerkingsverband NVO-NIP dat zich bezighoudt met de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking, heeft in 2017 een enquête uitgezet met als doel om meer inzicht te krijgen in de rol van de gedragswetenschappers in teamreflectie.

• Lees verder

Voor het contractjaar 2022 is met zorgverzekeraars afgesproken dat zij een maatwerkafspraak bieden boven op het gzsp-contract van 2022 voor zorgaanbieders die gzsp bieden aan de vg-doelgroep. De maatwerkafspraak houdt in dat verzekeraars het declareren van de prestatie ‘zorg zoals gedragswetenschappers bieden’ openstellen zonder combinatie met de inzet van een AVG.

Zorgverzekeraars hebben VGN gevraagd om de AGB-codes van zorgaanbieders die gzsp aan de vg-doelgroep bieden aan hen door te geven. Voor het doorgeven van de AGB-code en meer informatie kun je terecht op: Maatwerkafspraak contractering 2022 voor gzsp | Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (vgn.nl).

Update 25-01-2022: Ondertussen is de maatwerkafspraak rond. Deze maatwerkafspraak komt als addendum op het basiscontract gzsp voor 2022. De zorgverzekeraars bieden dit addendum zelf aan bij de aanbieders die zich hebben gemeld. Mocht je het addendum nog niet hebben ontvangen, vraag deze dan op bij de betreffende zorgverzekeraar(s).

In februari 2022 is het verbetersignalement Zinnige Zorg Mensen met een licht verstandelijke beperking en een gezondheidsprobleem vastgesteld en naar de minister gestuurd. Het verbetersignalement beschrijft de gezamenlijk vastgestelde verbeterpunten:
1) herkenning en screening van een LVB;
2) communicatie met en bejegening van mensen met een LVB; en
3) samenwerking van bij de zorg voor mensen met een LVB betrokken professionals

Daarnaast beschrijft het verbetersignalement de verbeterafspraken die de komende periode worden opgepakt. Het NIP zal in ieder geval meedenken bij de volgende verbeterafspraken:
– Onder regie van de BPSW wordt met de betrokken partijen een plan van aanpak gemaakt dat tot doel heeft de kennis te vergroten over signalen van LVB en omgang van mensen met een LVB in de (na)scholing van doktersassistenten, POH’s en (huis)artsen.
– Betrokken partijen gaan onderzoeken op welke wijze, per wijk of gemeente, zorgverleners uit het medisch domein en het sociaal domein elkaar weten te vinden en bereiken; digitale sociale kaart.

Probleemgedrag komt regelmatig voor bij mensen met een verstandelijke beperking (VB). Het kan een grote impact hebben op de persoon zelf, diens familie en op anderen in de omgeving. Zo kan probleemgedrag leiden tot een verminderde kwaliteit van leven en (mogelijk vermijdbaar) hoog zorggebruik. De richtlijn (geautoriseerd door het NIP) is ontwikkeld om de kwaliteit van leven bij volwassenen met een VB en probleemgedrag te verbeteren en last en lijden bij deze groep én naastbetrokkenen te verminderen.

Belangrijke bijkomende doelen zijn het beter signaleren, vaststellen en behandelen van psychiatrische stoornissen, het verbeteren van de inzet van niet-medicamenteuze behandelingen en de effectieve inzet van psychofarmaca.

• In maart 2021 organiseerden we samen met de NVO een webinar over module 1 van deze richtlijn: lees de presentaties (exclusief voor leden)

Download de  factsheet ‘Psychische stoornissen en zwakbegaafdheid of een lichte verstandelijke beperking’. Deze factsheet van Akwa GGZ helpt ggz-professionals om meer zicht te krijgen op mensen met zwakbegaafdheid of een lichte verstandelijke beperking en de (behandel)mogelijkheden voor deze groep patiënten.

• Zie ook de generieke module Psychische stoornissen en zwakbegaafdheid of een lichte verstandelijke beperking op ggzstandaarden.nl
• Jannelien Wieland, psychiater bij Poli+ en collega Erica Aldenkamp, GZ-psycholoog en EMDR practitioner: Help, mijn patiënt is zwakbegaafd (akwaggz.nl)

Het NIP is partner in het programma Volwaardig leven (een programma van het ministerie van VWS, gestart in 2018). Met dit programma wil het ministerie de gehandicaptenzorg en complexe zorg meer passend maken en beter voorbereiden op de toekomst.

In maart 2021 is  vanuit Volwaardig leven de Week van Ervaringsleren georganiseerd. Zie ook het dossier Ervaringsleren (Kennisplein Gehandicaptensector). Zie ook de reflecties en ervaringen van de drie dagen en een flyer over het dossier Ervaringsleren met alle links. Laat je inspireren!

• Dag 1 – Eigen regie (pdf)
• Dag 2 – 1001 begeleiders (pdf)
• Dag 3 – Communicatie (pdf)

Flyer: Ervaringsleren – Wat is dat? (pdf)

Kamerbrief Programma Volwaardig Leven

De afgelopen drie jaar hebben wij als partner in het programma Volwaardig leven samen met andere partijen samengewerkt aan het realiseren van resultaten. Op 19 november is een verzamelbrief gehandicaptenzorg Wlz verstuurd naar de Tweede Kamer. Hierin reageert Paul Blokhuis op zeven rapporten die voortkomen uit het programma Volwaardig Leven. Zie hiervoor: Verzamelbrief gehandicaptenzorg Wlz | Tweede Kamer der Staten-Generaal.

Formeel loopt Volwaardig Leven eind 2021 af. Binnen het programma is ook een toekomstagenda gehandicaptenzorg ontwikkeld om in de komende jaren verder te bouwen aan de gehandicaptenzorg. Wij zetten ons hier actief voor in.

De GZSP is een verzameling van zorgvormen voor kwetsbare mensen die thuiswonen met (hoog) complexe problematiek. De zorgvraag is veelzijdig en op diverse domeinen: het somatische, het psychische , het sociale en/of op het gedragsmatige vlak. De zorg is interdisciplinair. Doelgroepen die binnen deze zorgvorm vallen zijn kwetsbare patiënten, zoals ouderen en mensen met een verstandelijke beperking, maar ook het systeem van de patiënt (de mantelzorg) wordt bij de behandeling betrokken.

De multidisciplinaire zorg voor beide doelgroepen is georganiseerd rond de specialismen SO en AVG. De zorg is niet op genezing gericht, maar op het omgaan met de problemen en beperkingen die uit de aandoening voortvloeien. Hierbij is een belangrijke rol voor de gedragswetenschappers (psychologen en orthopedagogen) weggelegd. De zorgvraag is veelzijdig en welke zorg een patiënt uiteindelijk krijgt wordt bepaald door de zorgvraag, het behandelplan en de professionele afwegingen daarin. Een regiebehandelaar bewaakt het behandelplan. De gedragswetenschapper kan ook de regiebehandelaar zijn.

Vanaf 2020 is de GZSP stapsgewijs overgeheveld naar de Zvw. Dit heeft tot gevolg dat de zorg onder het eigen risico valt (eerder viel de zorg onder de subsidieregeling extramurale behandeling (EMB) uit de Wlz). Voor cliënten die in 2020 gebruikmaakten van de GZSP is een overgangsregeling opgesteld.

Tarieven en wijziging in de bekostiging 2021

De NZa heeft de nieuwe regels voor de geneeskundige zorg voor specifieke patiëntgroepen (GZSP) gepubliceerd. Per 2021 worden alle onderdelen uit de tijdelijke subsidieregeling extramurale behandeling overgeheveld naar de Zorgverzekeringswet. Voor cliënten die in 2020 al gebruik maken van ‘geneeskundige zorg voor specifieke patiëntgroepen’ is een overgangsregeling opgesteld.

Ook in 2021 is het mogelijk om voor een aantal zorgsoorten vrije afspraken te maken met zorgverzekeraars, bijvoorbeeld voor het doen van experimenten en proeftuinen. De tarieven en regels voor ELV zijn door de NZa vastgesteld. In overleg met veldpartijen wordt de regeling nog aangepast.

De ‘geneeskundige zorg voor specifieke patiëntgroepen’, eerstelijnsverblijf en de geriatrische revalidatiezorg vallen onder hetzelfde budgettaire kader. Het macrobeheerinstrument (MBI) heeft het doel om eventuele overschrijding terug te laten storten in het Zorgverzekeringsfonds.

• Lees meer over de nieuwe tarieven en wijzigingen in de bekostiging (2021).

Nieuwe tarieven en wijziging in de bekostiging 2022

De Nza heeft de nieuwe beleidsregels en tarieven voor eerstelijnsverbijf (elv) en geneeskundige zorg voor specifieke patiëntgroepen (gzsp) 2022 gepubliceerd op haar website. De beleidsregels en tarieven gaan in op 1 januari 2022.

Update 04-11-2021: De beleidsregels en tarieven voor eerstelijnsverblijf (elv) en geneeskundige zorg voor specifieke patientgroepen (gzsp) zijn aangepast i.v.m. de aanpassing Overheidsbijdrage in de Arbeidskostenontwikkeling (OVA). Dit is een jaarlijkse bijdrage van de overheid om in de zorg marktconforme loonontwikkeling te kunnen bieden.

Eerstelijnsverblijf

• Beleidsregel elv
• Regeling elv
• Tariefbeschikking
• Verantwoordingsdocument als bijlage van de Beleidsregel eerstelijnsverblijf

Geneeskundige zorg voor specifieke patiëntgroepen

• Beleidsregel gzsp
• Regeling gzsp
• Tariefbeschikking gzsp

NB.: Het verantwoordingsdocument van het kostenonderzoek gzsp is een bijlage van de Beleidsregel gzsp.

Heb je vragen of opmerkingen? Mail naar info@psynip.nl o.v.v. GZSP, ELV

Meer informatie van de NZa

• Langer thuis dankzij gzsp – Interview met Amy van Doormaal
• Monitor contractering gzsp 2021
• Passende zorg voor kwetsbare patiënten thuis: benut de mogelijkheden van gzsp (19 mei 2021)

Meer informatie van VWS

Wijziging geneeskundige zorg voor mensen die thuis wonen (GSZP-zorg) | Zorg en ondersteuning thuis | Rijksoverheid.nl

De gehandicaptensector beter op de kaart zetten? Wil jij dit ook? Sluit je dan nu bij ons aan! Het samenwerkingsverband NIP/NVO ZMVB is op zoek naar versterking. Ben jij als psycholoog werkzaam in de gehandicaptensector en wil jij:

• Richtlijnen ontwikkelen (bijvoorbeeld op het gebied van syndroom van down/ probleemgedrag/ eet- slik- en drinkproblemen);
• Het belang van de psycholoog behartigen in diverse overleggen bij o.a. VGN, NVAVG, IGZ, gemeentes en andere beroepsverenigingen;
• Advies uitbrengen over richtlijnen, kwaliteitsstandaarden, visitatie etc.;
• Bijeenkomsten, lezingen en congressen coördineren (met ondersteuning voor het organisatorische deel hiervan).
• Initiatieven ontwikkelen om de zichtbaarheid van de psycholoog te verbeteren?

Wanneer je aan één of meerdere van deze taken wilt meewerken nodigen wij je van harte uit om te reageren. Samen zorgen we ervoor dat de psycholoog in de gehandicaptensector goed vertegenwoordigd wordt en creëren we impact! Zie de vacature bestuurslid (pdf). Voor meer informatie of uw reactie (met korte motivatie en cv) mail naar Denise Jansen: denise.jansen@psynip.nl.