De PAZ (Psychologen in Algemene Ziekenhuizen) is de sectie voor leden die zich bezighouden met hulpverlening aan patiënten in de somatische gezondheidszorg. Het gaat over de zorg aan poliklinische en klinische patiënten van perifere, academische en categorale ziekenhuizen. De naam van de sectie: ‘Psychologen Algemene/academische en categorale Ziekenhuizen’, afgekort: PAZ. Heeft u als NIP-lid belangstelling voor de somatische gezondheidszorg en met name de psychologische zorg in de ziekenhuizen?
PAZ expertise gebundeld in Zorg in ziekenhuizen Coronadossier
De huidige omstandigheden vragen veel van de mensen die zorg ontvangen in de ziekenhuizen. Ziekenhuispsychologen zijn de expert op dit gebied. In het PAZ coronadossier bundelen PAZ collega’s hun krachten en delen zij (wetenschappelijke) kennis en ervaringen. Heeft u ook een bijdrage? Aarzel niet en stuur deze toe via info@psynip.nl. De informatie in dit dossier wordt dagelijks aangevuld.
Algemenere informatie rondom o.a. regelgevingen voor zelfstandigen, informatie vanuit de EFPA en psychologen in het nieuws, vindt u in het NIP themadossier over corona.
- Word lid van het NIP of meld u aan voor de sectie via de Ledenadministratie. Geef aan of u primair of secundair lid wilt zijn (u kunt zich ook aanmelden als belangstellende).
- Contact: Secretariaat paz@psynip.nl, let op: geef deelname aan- of afmelding van deelname aan een commissie ook door aan het secretariaat). Kosten gemaakt bij activiteiten voor de PAZ kunt u bij de penningmeester declareren: penningmeester@paz.nl.
- Volg de sectie PAZ op LinkedIn
Het beroep
Aan de meeste ziekenhuizen zijn psychologen verbonden. Soms specifiek aan een afdeling, zoals kinder- en jeugdpsychologen. Zij werken nauw samen met kinderartsen en personeel van de afdeling. Een andere veelvoorkomende specialisatie is die van neuropsycholoog. Zij leggen zich ondermeer toe op het onderzoek van cognitieve functies bij mensen die bijvoorbeeld een CVA hebben doorgemaakt of die klagen over afnemende cognitieve vermogens.
De psycholoog in het ziekenhuis heeft specifieke kennis over het grensvlak tussen psychologie en de medische wetenschap. Hij of zij heeft kennis van het omgaan met chronische of ernstige ziekten, de relatie tussen spanning en lichamelijke verschijnselen, het functioneren van de hersenen en de invloed hiervan op gedrag en emoties, methoden om de pijnbeleving te beïnvloeden, de invloed van medicatie op gedrag, etc.
Het zijn meestal psychologen die een post-doctorale opleiding hebben gevolgd tot GZ-psycholoog. Deze gezondheidzorgpsycholoog is het basisberoep conform artikel 3 wet BIG (Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg). Deze psychologen werken vaak op een afdeling ‘medische psychologie’ of ‘klinische psychologie’. Veel van de GZ-psychologen hebben zich vervolgens gespecialiseerd tot klinisch psycholoog.
Sommige psychologen werken gedetacheerd op de PAAZ (de Psychiatrische Afdeling Algemeen Ziekenhuis) of GAAZ (Geriatrische Afdeling Algemeen Ziekenhuis). De ziekenhuispsycholoog of medisch psycholoog werkt in multidisciplinair verband en heeft altijd nauw overleg met behandelend medisch specialisten en verpleging. De werkzaamheden van medisch psychologen is ondersteunend voor dat van de medische disciplines.
Net als andere specialisten is de gespecialiseerde psycholoog in de medische setting, opgenomen in het specialistenregister van klinisch psychologen conform artikel 14 van de wet BIG. De registratiehouder is de Federatie van Gezondheidszorg Psychologen (FGzPt).
Het overgrote deel van de gespecialiseerde psycholoog in de medische setting is lid van de medische staf van het ziekenhuis waar zij werken.
Webinars Corona
Het NIP, de LVMP en de NVGzP organiseerden vrijdag 27 maart 2020 voor hun leden een webinar over corona en medische psychologie. In dit webinar spraken collega’s uit diverse ziekenhuizen uit het zuiden van het land over hun ervaringen met het corona-virus tot nu toe.
Op vrijdag 1 mei organiseerden dezelfde partijen een tweede leden-webinar: Nazorg COVID-19, meer dan 800 collega-psycologen logden in! De focus lag op de nazorg voor patiënten, naasten en medewerkers. Diverse facetten van de nazorg belicht: de stand van zaken rondom de richtlijnen nazorg, medisch psychologische nazorg, psychische nazorg, onderzoek rondom COVID-19 nazorg, regionale spreiding en ontslagtraject.
Nieuwsbrief
Ledenvergadering
De PAZ houdt twee ledenvergaderingen per jaar, waarin o.a. onderwerpen aan de orde komen die betrekking hebben op de positie van de medisch psycholoog in de ziekenhuizen en op taakinhoudelijke aspecten van het werkterrein. We houden leden op de hoogte van relevante ontwikkelingen en peilen hun mening.
Ledenvergadering PAZ en LVMP 15 mei 2020
- ALV + middag over E-health
Deze vergadering is uitgesteld in afwachting van de ontwikkelingen rondom het Corona virus.
Terugblik Ledenvergadering PAZ en LVMP 15 november 2019
Met ongeveer 70 aanwezigen was deze ledenvergadering een groot succes. Het middagsymposium stond in het kader van ‘Netwerkgeneeskunde’. Klinisch neuropsycholoog Alex Knipping gaf een mooie inleiding over Netwerkgeneeskunde en de Medische Psychologie, waarna klinisch psycholoog Gerdien Schuitemaker heeft verteld over hoe verwijzingen in Friesland rechtstreeks van huisarts naar de medische psychologie gaan.
Vervolgens heeft klinisch (neuro)psycholoog Eric van Balen gesproken over de ontwikkeling en financiering van inzet van Medisch Psychologische expertise voor huisartsen in de regio Noord- en Midden Limburg. Hoogleraar en klinisch psycholoog Chris Verhaak heeft tot slot voorbeelden uit de praktijk gegeven van Netwerkgeneeskunde.
Er heeft daarnaast ook een bestuurswissel plaatsgevonden. Nieuwe kandidaten voor de portefeuilles opleiding en financiën worden uitgenodigd zich kenbaar maken en zullen de eerstvolgende ledenvergadering ingestemd worden. Chris Verhaak is afgelopen vergadering unaniem herkozen voor een tweede termijn van 3 jaar in het PAZ sectiebestuur (gedeeld portefeuillehouder wetenschap).
Veldnormen Medische Psychologie ingediend bij kwaliteitsregister Zorginstituut Nederland
Een werkgroep op initiatief van de secties PAZ en Neuropsychologie van het NIP en de Landelijke Vereniging Medisch Psychologie (LVMP) heeft zich sinds 2017 gericht op de ontwikkeling van veldnormen ‘Medische Psychologie’.
In 2018 werd het concept gepresenteerd aan stakeholders in het veld op een invitational conference in Karel V te Utrecht. De concept Veldnormen Medische Psychologie werden goed ontvangen en de werkgroep werd gestimuleerd ambitieus te zijn, namelijk om de kwaliteitsstandaard zo aan te leveren dat deze geschikt is voor opname in het kwaliteitsregister van het Zorginstituut Nederland. Na een laatste ronde langs de leden is het nu zover: de veldnormen Medische Psychologie zijn ingediend bij Zorginstituut Nederland.
Hiermee zijn de veldnormen definitief en kunnen door de leden gebruikt en verspreid worden. Het ZIN toetst nu de Veldnormen en geeft dit najaar bericht over opname in het Register.
- Zie het nieuwsbericht: Nieuwe kwaliteitsstandaard medische psychologie bevordert kwaliteit van leven van patiënten (22 september 2020)
- Download de Veldnormen Medische Psychologie (NIP/LVMP) – pdf
Doel van de sectie
Het beroep van de gespecialiseerde psycholoog in de medische omgeving versterken. Het bevorderen van de kwaliteit van de medische psychologie is een speerpunt.
Het bestuur en de commissies zetten zich in voor de belangenbehartiging van hun leden. Activiteiten als kwaliteitsvisitatie van de afdelingen psychologie worden vanuit de sectie ondernomen. Diverse commissies richten zich op o.m. beroepsbelangen en richtlijnen. Samengevat informeert de PAZ zijn leden over:
- Visie, beleid, bestuurlijke notities
- Publicaties
- Commissiewerkzaamheden als visitatie, beroepsbelangen, richtlijnontwikkeling
- Financiering medisch-psychologische verrichtingen
PAZ is actief op alle belangrijke terreinen voor de gespecialiseerde medische psycholoog.
Op de sectie PAZ-website

Exclusief voor leden
Actief worden voor de sectie?
Als actief lid kun je invloed uitoefenen op de ontwikkeling van je vakgebied vanuit jouw praktijkervaring. En zo je stempel drukken op het mooie vak psychologie.
Laat je eerst inspireren door de verhalen van deze boegbeelden en word ook actief!
Onderzoek en artikelen
- Directe verwijzing naar medische psychologie loont (pdf)
Medisch Contact no. 43 – oktober 2018
Gerdien Schuitemaker, klinisch psycholoog Medisch Centrum Leeuwarden
Antoinette Busch, klinisch psycholoog Antonius Ziekenhuis Sneek
Theo Bakker, huisarts te Sneek
Paul Felix, adviserend geneeskundige De Friesland Zorgverzekeraar - Zie ook het artikel van deze auteurs in tijdschrift De Psycholoog: Directe verwijzing naar medische psychologie zeer effectief (maart 2019)
- Kosteneffectiviteit van de Medische Psychologie (Myra Bokx & Gerdien Schuitemaker)