Ben je als psycholoog werkzaam met kinderen, jongeren en hun ouders? In dit dossier verzamelt het NIP speciaal voor jou informatie, links en tips. Mis je iets? Laat het ons weten via info@psynip.nl.
Zorg voor de jeugd
De kabinetsmaatregelen in de aanpak van het coronavirus hebben grote gevolgen, zeker voor het jeugddomein. Binnen Zorg voor de Jeugd werken VWS, de kennisinstituten en de samenwerkende beroepsverenigingen (waaronder het NIP) hard aan goede en bruikbare informatie voor kinderen, ouders, professionals en de gemeenten.
Het Nederlands Jeugdinstituut coördineert de informatievoorziening via nji.nl/coronavirus.
Het dossier staat vol met bruikbare tips en begrijpelijke filmpjes, van handen wassen, via spanningen in het gezin tot werken in de residentiele jeugdhulp:
- Wat zijn de gevolgen van het coronavirus voor professionals die met kinderen, jongeren en hun ouders werken? Serie podcasts waarin professionals uit het jeugdveld vertellen over hun ervaringen.
- Vragen en antwoorden na de persconferentie van 21 april (opengaan scholen)
- Omgangsregeling gescheiden ouders (voor ouders)
- Ondersteuning tijdens Ramadan (voor professionals)
- Steun in het dagelijks leven (voor professionals)
- Persoonlijke beschermingsmiddelen (voor professionals)
- Omgangsregeling gescheiden ouders (voor professionals)
- Fysiek contact in een residentiele omgeving
- Afwegingen bij fysiek contact in de opvang, ambulant en residentieel
- Omgang en bezoek in speciale situaties
- Vragen en antwoorden voor kinderen
- Vragen en antwoorden voor jongeren
- Wat als de spanningen in een gezin oplopen?
- Hoe houd je jezelf gezond als professional?
- Voor professionals in de residentiële Jeugdzorg
- Informatie voor andere beroepsgroepen en settings
Aanbieden en declareren van jeugdhulp in Corona-tijd
Aanbieders en professionals in het jeugddomein zoeken tijdens de coronacrisis naar mogelijkheden om jongeren en gezinnen zo goed mogelijk te blijven ondersteunen, rekening houdend met de RIVM voorschriften.
Het NIP heeft een aantal zaken op een rij gezet over continuïteit van hulp, financiële zekerheid /compensatiemogelijkheden, en berichtenverkeer tijdens de coronacrisis: lees het NIP-bericht.
Schoolpsychologen
- Praktijkkaart Welbevinden – van analyse naar interventies (pdf – Trimbos-instituut), download ook het bijbehorende Groepsoverzicht Welbevinden (excel)
- Veerkrachtige schoolteams = veerkrachtige leerlingen. Deze webpagina is een initiatief van de Corona Expertgroep Schoolpsychologen NIP, RINO amsterdam en RCSW Nijmegen en wordt aangevuld met actuele informatie en materialen zoals over het lesmateriaal ‘Je Brein de Baas?!’
- ‘Perspectief voor de jeugd’- Ontwikkelingsgerichte aanpak voor het onderwijs tijdens en na corona (pdf – Schoolpsychologen NIP, februari 2021) Zie ook: Hulpdocument opstart scholen primair onderwijs (pdf – Schoolpsychologen NIP, februari 2021)
- Veelgestelde vragen n.a.v. verscherpte coronamaatregelen over thuisonderwijs, uitzonderingen en wat voor welke kinderen geldt (pdf – ministerie van OCW, 16 december 2020)
- Interview Schoolpsychologen Odeth Bloemberg en Hanneke Visser (pdf) – VO Magazine (juni 2020)
- Bezorgde ouders en het LAKS op de bres voor ‘vergeten groep’ pubers, schoolpsycholoog en K&J-psycholoog NIP Hanneke Visser – van Balen in de uitzending bij Stax&Toine (NPO Radio 1, 17 juni 2020)
- Ouders in opstand tegen gebrek aan perspectief op middelbare school: ‘Onze kinderen vervlakken’ (Trouw, 16 juni 2020)
- Factsheets ervaringen met thuisonderwijs (leerkrachten en ouders) (pdf) – cursisten van de opleiding Schoolpsycholoog (juni 2020)
- Voorbeeldvragen ten behoeve van enquête evaluatie afstandsonderwijs (pdf) – cursisten postmasteropleiding Schoolpsycholoog (juni 2020)
- De Vrije Universiteit en Studentenadviesraad onderzoeken de impact van de corona-crisis op studenten en leerlingen in Nederland. Voor wie studeert of op de middelbare school zit: doe mee aan of deel dit onderzoek: Start de vragenlijst
- De scholen weer open – hoe begeleiden we de leerlingen weer naar school? – Handreiking werkgroep Schoolpsychologen NIP (pdf)
- Vragenlijst voor het klassengesprek (pdf) – bijlage bij de Handreiking ‘De scholen weer open’ werkgroep Schoolpsychologen NIP
- Gespreksplaten voor terugkeer naar de klas (pdf) – Marijke Cremers, onswijs.nl
- Alliantie afstandsonderwijs – onder meer met webinars via ‘agenda’
- Handreiking in gesprek blijven met kinderen en ouders (pdf) – Edventure
- Onderwijsdatabank – dossier ‘scholen weer open’ (tijdens corona-crisis openbaar)
- Tips herstart primair onderwijs (pdf) – OBD Noordwest
- Varen op veerkracht. Praktische handvatten voor het lesgeven in tijden van stress (pdf) – Leony Coppens en Naomi Vandamme
- Groepsvorming nu de school weer opengaat – Kees van Overveld en Wouter Siebers
- Hoe komen ze weer terug? – document van de opleidingsgroep Schoolpsychologen (SP19). Status: ordening van gedachten, verschillende invalshoeken en vragen om scholen op weg te helpen.
- Gratis aanbod over online opleiden (Harvard University)
- Informatie en ondersteuningsaanbod afstandsonderwijs – brief OCW aan schoolbesturen (7 april 2020)
- Factsheet hulp bij onderwijs op afstand – Primair en Speciaal Onderwijs
- Factsheet hulp bij onderwijs op afstand – Voortgezet Onderwijs
- Gelijke Kansen (OCW) Met het wegvallen van de leeromgeving van school, kunnen verschillen in kansen ontstaan. De Gelijke Kansen Alliantie biedt een platform voor voorbeelden, voorzieningen en initiatieven, om alle leraren, schoolcoaches, organisaties en ouders die zich voor dezelfde uitdaging gesteld zien, te ondersteunen.
- Veerkracht in tijden van Corona (model Basic-PH) Maart 2020 – Hanneke Visser en Odeth Bloemberg, beiden Kinder – en Jeugdpsycholoog NIP / schoolpsycholoog Het model ‘Basic-PH’ is ontwikkeld in Israël (Lahad, 1992) en wordt internationaal gebruikt in trainingen voor crisisinterventie op scholen. – Zie ook filmpje Omgaan met stressvolle situaties (Tineke Valentijn)
- Sluiting scholen vraagt veel van kwetsbare kinderen (NIP 25 maart 2020)
- Handreiking voor schoolpsychologen (pdf) Hoe kun je als schoolpsycholoog scholen, schoolleiders en docenten ondersteunen? Deze handreiking is opgesteld door de hoofdopleiders van de postmasteropleiding Schoolpsycholoog (RINO Amsterdam / RCSW Nijmegen, Hanneke Visser, Odeth Bloemberg, Helen Bakker.
- Scholen dicht: dit kun je – dit kun je als Schoolpsycholoog doen (NIP 23 maart 2020) Links en een filmpje waarin Odeth Bloemberg (plv. hoofdopleider van de postmasteropleiding Schoolpsycholoog) tips deelt.
Informatie over school en gezinnen vanuit internationale psychologenverenigingen:
- American Psychological Association: parenting & caregiving
- Australian Psychological Society: transitioning to school
- British Psychological Society: corona & UK school closures
- Colombian College of Psychologists (Spaans)
- Portuguese Psychologists Association (Portugees)
Informatie, links en tips
- Onderzoek impact corona op de jeugdhulp (pdf) – garage 2020 (juni 2020)
- Helft ouders is uit balans tijdens coronacrisis – balansmeter NCJ (juni 2020)
- Zesde (voorlopig laatste versie richtlijn GGZ en corona (NIP, 10 juni 2020) met: – infographic (pdf) – checklist Vragen bij het maken van een afspraak in coronatijd (pdf) – Handreiking Triage – Advance care planning, somatische behandeling bij ernstig verloop van corona (pdf)
- Nu ook corona-protocol voor de jeugdzorg (NIP, 9 juni 2020)
- Tweede corona-quickscan jeugdhulpaanbieders (pdf) – Jeugdautoriteit VWS (2 juni 2020)
- Webinar van 8 juni over afscheid en verwerking van verlies bij kinderen en jongeren. Prof. dr. Manu Keirse (KU Leuven) is klinisch psycholoog, doctor in de geneeskunde en specialist op het gebied van rouwverwerking, download de folder (pdf) en/of meld je aan
- Ook tijdens coronacrisis veel en ernstig geweld bij kwetsbare gezinnen – Verwey-Jonker Instituut en Augeo (mei 2020)
- Protocol volledig openstellen basisonderwijs beschikbaar – NIP
- Dyslexie: informatie rondom coronamaatregelen – Dyslexie Centraal (in afstemming met OCW)
- Weer terug naar school en dyslexie: vervolg intensieve ondersteuning – Dyslexie Centraal (zie ook de pdf: toetsing bij leesproblemen en dyslexie)
- Children’s story book about covid 19 – Kinderboek (6-11 jaar) ism met onder meer WHO
- NVK: Standpunt: Het coronavirus en kinderen (pdf – 1 mei 2020)
- NVK: Coronavirus en kinderen en adolescenten met een chronische ziekte (pdf – 1 mei 2020)
- Les op afstand – videotips van deskundigen
- Brief aan jou – brief aan kinderen die thuis misbruikt worden van het Centrum Seksueel Geweld
- The Brain Architects Podcast – Harvard Center on The Developing Child
- Dossier Dwang en Drang – Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie
- Aanpak met andere ogen – samenwerkingprogramma onderwijs, zorg en jeugd
- Vragen en antwoorden na de persconferentie van 21 april (opengaan scholen)
- Online training voor gescheiden ouders – Villa Pinedo
- De Kinderombudsman wil horen hoe het met je gaat – vragenlijst Kinderombudsman (graag verspreiden)
- Niet uit te leggen – NVA-dossier Autisme en Gehandicaptenzorg in coronatijd
- Durf te improviseren, dan is samenwerken simpel – Mark Mieras (Zorg en Welzijn)
- Ondersteuning KOPP/KOV professionals, kinderen, ouders en naasten – dossier Trimbos-instituut
- Effectief ouderschap ten tijde van corona – prof. Haim Omer (vertaling Eliane Wiebenga)
- Wat als spanningen oplopen? (Rijksoverheid, 7 april 2020)
- Stress, resilience and the role of Science: responding to the coronavirus pandemic – Center on the Developing Child (Harvard University)
- Kinderen informeren en betrekken bij overlijden van een naaste in coronatijd – Expertisecentrum Omgaan met Verlies
- Werkkaarten voor de hulp aan gezinnen met psychische of verslavingsproblematiek – Akwa GGZ
- Online traumabehandeling van kinderen tijdens sociale onthouding – EMDR met getuige als veilige plek (Frieda Aelen, Tamarinde Brouwers, Rozemarijn Lemans en Anna Perret)
- Online cursussen over geweld en kindermishandeling (Augeo)
- Tips voor online behandelen jongeren met een eetstoornis – Nederlandse Academie voor Eetstoornissen
- Praten over corona (adoptiepraktijk)
- Onverwacht thuis met de kids – the healthy mind platter (adoptiepraktijk)
- Animatievideo over corona, speciaal voor kinderen (universiteit Leiden)
- Beroepsverenigingen Zorg voor de Jeugd: wij blijven zo goed mogelijk hulp verlenen” NIP (3 april 2020)
- Van jaagstand naar verbindingsstand in het gezin (Merel Obermeijer)
- Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ): Coronavirus: toezicht bij de jeugdhulp (25 maart 2020) en Coronavirus: toezicht op Wvggz en Wzd (26 maart 2020)
- Tips voor het omgaan met de psychologische effecten van het coronavirus bij mensen met een verstandelijke beperking en/of autisme van de maatregelen tegen de verspreiding – Bertelli e.a. 2020. Vertaald door Dr. J. Wieland
- Informatie rondom coronamaatregelen – Dyslexie Centraal
- Inzet van extra hulp in het jeugddomein NIP (31 maart 2020)
- Toolkit Corona – Garage2020 ontwikkelt alternatieven voor de huidige jeugdhulp vanuit de belevingswereld van kinderen en jongeren
- Bezoekregeling voor kinderen en jongeren in instellingen – NIP nieuwsbericht 25 maart 2020
- Afspraken over financiële zekerheid zorgaanbieders WMO en Jeugdwet NIP 25 maart 2020
- Maatregelen SKJ – herregistratietermijnen verlengd NIP 25 maart 2020
- Crisisfonds voor kwetsbare kinderen thuis 24 maart 2020 (VWS)
- Hoe praat je met kinderen over het coronavirus? (pdf) Adviezen en informatie – Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie
- Concerns for the Mental Health of Children and Adolescents during the Coronavirus Pandemic Richtlijnen vanuit ESCAP, het Europees genootschap voor kinder- en jeugdpsychiatrie
- Rijksoverheid – Vragen over het coronavirus en jeugdzorg – Vragen over het coronavirus en kinderopvang – Vragen over het coronavirus en het onderwijs
- RvdK werkt door tijdens periode met coronavirus – De Raad voor de Kinderbescherming werkt door met aangepaste werkwijze.
- Corona faq voor werknemers in de jeugdzorg – FNV
- Centrum Seksueel Geweld vraagt aandacht voor de gevolgen van sociale isolatie voor kinderen die seksueel worden misbruikt: – Vlogs voor professionals – Vlogs voor kinderen – Vlogs voor leerkrachten (PO) – Vlogs voor leerkrachten (VO) – Vlogs voor ouders en naasten (ook met advocaat Richard Korver)
- GZ-en kinderpsycholoog Elles te Brake deelt via LINDA tips om de quarantaine-tijd goed door te komen met kinderen.
- Informatie Zwanger of bevallen en het corona-virus (Pharos en KNOV)
